Çarşamba Toplantısı

Doç. Dr. Ahmet Demirel

TEK PARTİ DÖNEMİNDE SEÇİLEN MİLLETVEKİLLERİNİN PROFİLİ

Ahmet Demirel, sunumunda Milli Mücadele (1920-1922) ve tek parti dönemlerinde (1923-1946) görev yapan parlamenterlerin sosyo-ekonomik arka planını incelemiş ve son dönemde yayınlanan ayrıntılı biyografik çalışmalardan derlenen istatistiksel verileri sunmuştur.

Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerini temsil etmek için seçilen vekillerin sosyo-ekonomik arka planlarını eleştirel bir analizle ele alan Demirel, dönemin seçim sürecinin doğasını daha iyi kavramaya yardımcı olacak bir anahtar olarak yerellik kavramını (doğduğu bölgenin seçmenini temsil etmek anlamında) önermektedir.

Milli Mücadele yıllarında yüksek olan yerelliğin, tek parti döneminde ve özellikle Şeyh Sait isyanının ardından yapılan 1927 genel seçimlerini takip eden yıllarda yerini bürokratik temsile bırakmış olduğu tespitini yapan Demirel, Kürt ayaklanmaları ile mecliste temsil sorununun birbiri ile ilişkili olduğunu belirtmiştir. İkinci Dünya Savaşı sonrasında çok partili siyasete geçilmesi ve demokratik, özgür, rekabetçi seçimlerin başlaması sonucunda Doğu ve Güneydoğu bölgeleri için yerelliğe bir geri dönüşün gözlemlendiğini ifade etmiştir.