Çarşamba Toplantısı

Prof. Francesc Serra i Massansalvador

FARKLI AVRUPA ÜLKELERİNDEKİ AZINLIK POLİTİKALARI: İSPANYA VE TÜRKİYE ÖRNEKLERİ

Özet

Azınlık politikaları modern devletler için demokrasi taahhütlerini ispat ettikleri bir nihai sınav niteliği taşımaktadır. Genellikle, Avrupa’da, ülke içerisindeki farklı türlerdeki azınlıkların kabulü hukukun üstünlüğünün samimi bir şekilde benimsenmesine en büyük meydan okumayı oluşturmaktadır. Buna ek olarak, son yıllarda azınlıkların taleplerine karşılık, vatandaşların temel özgürlüklerinin devletler tarafından öfkeyle sorgulanmakta olduğuna tanıklık etmekteyiz. Farklı devletler azınlıkların taleplerine, geleneklerine, toplumdan gelen baskılara ve politikalarındaki birtakım dönüşümlere bağlı olarak karşılık vermektedir. Her durumda, konu, azınlık gruplarıyla ilişkisi bağlamında demokrasinin sınırları hakkında derin ve yoğun bir tartışmayı başlatmıştır.

 

İspanya ve Türkiye, teritoryal ve toplumsal bağlılığı tehdit eden talepleri bulunan etnik ve kültürel topluluklara sahip olmaları açısından ortak çağcıl tarihi paylaşan iki ülkedir. Ama hepsinden önemlisi, bu talepler, devletlerin azınlıklarının haklarını garanti altına alan samimi bir hukuk düzenini sürdürebilme becerisini sorgulamaktadır. İki ülke de, özellikle Avrupa Konseyi ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) olmak üzere, güçlü uluslararası taahhütlere sahiptir ve her biri konuyu farklı Avrupa kurumları tarafından kabul edilen genel kavramlar doğrultusunda çözmeye çalışmıştır. Her iki ülkedeki demokratik hakların evrimi söz konusu haklara dair güçlü bir taahhüdü gerektirmektedir, ancak bu durum toplumun geniş kesimlerinin öz-algısı ve ulusal ilkeleri ile ve devletin kimliksel kökenleri ile çatışma yaratmaktadır. Bölgesel özerklik, kültürel hakların genişletilmesi ve devletin çok-kültürlülüğü benimsemesinin tek olmasa bile kabul edilen en iyi çözümler olarak benimsenmesi yeterli görünmemekte, konu temel insan haklarıyla çok yakından ilgili bulunmaktadır.