Panel

KÜRESEL FİNANSAL KRİZ: NEDENLER VE OLASI SONUÇLAR

Mustafa Necati Konferans Salonu’nda gerçekleşen ve Marmara Üniversitesi İktisat Bölümü’nden Prof. Nesrin Sungur’un yönettiği panele Marmara Üniversitesi İktisat Bölümü’nden Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Öğr. Gör. Dr. Özgür Üşenmez, yazar Sungur Savran ve Prof. Dr. Ahmet Çakmak konuşmacı olarak katıldılar.

Hayri Kozanoğlu konuşmasında, küresel kapitalizmin ilk gerçek krizi olarak adlandırdığı içinde bulunduğumuz krizin yapısal mı yoksa sistemik bir kriz mi olduğunu belirlemek gerektiğini söyledi. Kozanoğlu krizle birlikte gündeme gelen “Keynescilik”i de eleştirdi. Neoliberalizm ve kapitalist küreselleşmenin hegemonyasını kaybettiği ve alternatif düşüncelerin işinin kolaylaştığını söyleyen Kozanoğlu krize karşı, iç piyasanın canlandırılması, emekçilerin sürece direnmesi, kamusal ve ekolojik taleplerin öne sürülmesi gibi çözüm önerilerini sıraladı.

   

Özgür Üşenmez konuşmasında öncelikle son yaşanan krizin nasıl başladığını ve nasıl geliştiğini anlattı.Üşenmez son krizin oluşumunda borçlanma ve türev piyasaların rolüne değindi. 1929 krizinin İkinci Dünya Savaşı’nda gerçekleşen silah satışıyla aşıldığını hatırlatan Üşenmez bu krizde de bizi benzer bir senaryonun bekliyor olabileceğine işaret etti.

Sungur Savran konuşmasında krizin kapitalizmin tarihindeki yeri ve sınıf mücadeleleri açısından anlamına değindi. Krizi “yarım kalan bir değersizleşme krizi” olarak tanımlayan Savran, bu krizin 1974-75 yıllarında başladığını ve kapitalizmin üçüncü büyük krizi olduğunu anlattı. Savran da krizin milliyetçiliği yeniden canlandırarak ve emperyalist devletler arasındaki rekabeti arttırarak üçüncü bir dünya savaşına yol açabileceğini söyledi. Savran krizin sonucu olarak bazı yerlerde faşizmin bazı yerlerde de sınıf mücadelelerinin yükseleceğini öngördü.

Ahmet Çakmak 20. yüzyılın banka iflasları istatistiklerini gösterdi ve bunların Keynesçi politikaların bir işe yaramadığını ortaya koyduğunu ve 1930’daki büyük depresyondan da Keynesçi politikalarla çıkıldığı söyleminin yanlış olduğunu söyledi. Çakmak da son krizden ya bir teknolojik patlama ile ya da büyük bir savaşla çıkılacağı öngörüsünde bulundu. Çakmak işsizliğin çok büyük boyutlara ulaşacağına ve bundan sonra dünyanın çok yüksek işsizlik oranlarıyla yaşayacağına işaret etti.